Kilis’te Külek Ustası: Meslek Yok Olma Tehlikesiyle Karşı Karşıya

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kilis’te 58 yaşındaki Mehmet Ali Özkaya, 6 yaşında babasından öğrendiği pekmez küleği imalini birinci günkü heyecanla sürdürüyor. Mesleğinin son temsilcilerinden olduğunu ve ilerleyen yıllarda kaybolacağını söz eden Özkaya, “Eskiden kentte 25-30 civarında külek ustası vardı. Teknoloji ilerledikçe mesleğin ustaları diğer işlere yöneldi. Yeni çıraklarda yetişmiyor hatta çırak gelse dahi öğrenmek istemiyor zira bu iş artık para kazandırmıyor” dedi.

Pekmez saklama kabı olarak kullanılan ve söğüt ağacından yapılan külek üretimi pekmez döneminin çabucak öncesinde hummalı bir halde sürdürülüyor. Plastik kaplar yerine tercih edilen ahşap küleklere konulan pekmezler, sağlıklı ve uzun müddet koruma ediliyor. Kapağı, gövdesi ve deseni başka farklı yapılan külek, uzun uğraşlar sonucunda tamamlanıyor. Farklı etaplardan geçen küleklerden günde 200 adet üretilebiliyor. Meşakkatli kademelerin geçen külekler, Türkiye’nin dört bir tarafına ve yurt dışına ihraç ediliyor. Pekmez üreticilerinin vazgeçemediği külek yalnızca Kilis’te üretiliyor. Pekmez dönemi öncesinde ağır bir biçimde üretilen külekte, hem el hem ayak birebir anda kullanılıyor.

“Teknolojiye yenilmemek için sabah akşam çalışıyorum”

Külek Ustası Mehmet Ali Özkaya, külekçiliğin baba mesleğinin olduğunu tabir ederek, “Yaklaşık olarak bu mesleği 52 yıldan beri birinci günkü aşk ile yapıyorum. Daha evvel bu meslekte çok fazla çırak yetişirdi. İlerleyen teknolojiden ötürü ustalar öteki işlere gitti, meslekte bitti. Günümüzün teknolojisinde bu işe çırak talebi olmadığından ötürü eleman yetiştiremiyoruz. İlerleyen yıllarda bizde teknolojiye yenilerek işi bırakmak durumunda kalacağız. Evvelce talep çok fazlaydı ve pekmez küleğinin 5 kilogram olanlarından yapardık. Artık ise 700 gram ve daha küçüğünü çıkarmaya başladık” biçiminde konuştu.

“El ve ayak birebir anda çalışıyor “

El ve ayak ahengi ile üretilen külekler günde 200 adet üretebildiğini söyleyen Özkaya, “Bir kişi el ve ayağını çalıştırarak günde yalnızca 200 külek yapabiliyor. Yapılan pekmez küleği soğuk iklimi olan vilayet ve ülkelere gidiyor. Şu anki yapmış olduğumuz külekler, Tokat’a gönderilecek. Zahmetle yapılan külekler iç piyasa ve Avrupa’ya gönderiliyor” sözlerini kullandı.

“30 esnaftan 3’e düştük”

Özkaya, daha evvel kentte 25-30 külekçi esnafı bulunduğunun altını çizerek, “Şu anda 30 esnaftan 3 esnafa kadar düştük. Külek pekmezini söğüt ağacından yapıyoruz. Son vakitlerde birtakım arkadaşlarımız kayın ağacından yapanlar var. Ancak özelliği söğüt ağacından külek yapmaktır. Herkes doğallık arıyor, pekmezin doğal olarak konduğu kap, külektir” diye konuştu. – KİLİS